WALON – FRANCÈS
WALLON – FRANÇAIS
L
Rechercher
là |
adv (c) ni nin ièsse _, (o) n’ nén ièsse _, (e) ni nin èsse _: être absent, e |
G100 |
laboreû |
nm (c) cf tchèrweû |
G100 |
labourer |
v (c) labourer, syn. tchèrwer |
G100 |
laboureû |
nm (e) cf tchèrweû |
G100 |
lacète |
nf (o-c) lacet |
G100 |
lacha |
nm (o) cf lacia |
G100 |
lache |
adj paresseux, -euse, fainéant, -e, syn. naw, (o) fènèyant; lâche |
G100 |
lâche |
adj (o) cf lache |
G100 |
lacher |
v (e) cf lachî |
G100 |
lachî |
v (o-c) lâcher; (o-c) cesser, syn. djoker, lauker; (o-c) _ di: arrêter de, cesser de, syn. arèter, si djoker di; (o-c) sins _: sans cesse |
G100 |
lacia |
nm (o-c) lait; (o-c) p(i)tit _: petit lait, syn. scramé |
G100 |
lâdje |
adj (o) cf laudje |
G100 |
lådje |
adj (e) cf laudje |
G100 |
là-d’zeû |
adv (o) ci-dessus, syn. vêci pa-d’zeû |
G100 |
là-d’zos |
adv ci-dessous, syn. vêci pa-d’zos |
G100 |
là-d’zous |
adv (o) ci-dessous |
G100 |
lafréye |
nf (o) ondée, syn. plouvinète, (e) walêye; (o) tchér à ‘l _: surprendre |
G100 |
lagne |
nf (o-c) lange, syn. fachète, (o) pichaud, (e) lignerê |
G100 |
lagnèt |
nm (o-c) torchon, syn. lagnèt, loke, (c) twârtchon, (e) drap d’ mohone, (o) r’loketwè |
G100 |
laguer |
v (c) élaguer, syn discocheter, discochî |
G100 |
laîd |
adj (c) _, -e: laid, -e |
G100 |
låker |
v (e) cf lauker |
G100 |
lambin |
adj (o) lent, syn. (e-c) londjin |
G100 |
låme 1 |
nf (e) cf lârme |
G100 |
låme 2 |
nf (e) cf laume |
G100 |
låmèneter |
v (e) si _: se lamenter, syn. (c) si si d’laminter |
G100 |
lampe |
nf lampe; ampoule (électrique), syn. ampoule |
G100 |
lan |
nm (c) élan, syn. ènondéye, randon, (o) alondon |
G100 |
lancî |
v lancer, syn. taper, (e) hiner; s’élancer, syn. s’ ènonder; si _ dins: s’adonner à, syn. (e) si taper à; (o) haleter, syn. sofler, tanfler, (e) pampî, (e) piper |
G100 |
langâdje |
nm (o) cf lingadje |
G100 |
langonèye |
nf (e) cf angonîye |
G100 |
langue |
nf (o) (organe) cf linwe |
G100 |
lapén |
nm (o) cf lapin |
G100 |
lapin |
nm (e-c) lapin |
G100 |
lapis’ |
nm (e) flaque, syn. basse, potia, (o) wache |
G100 |
lârd |
nm (o) cf laurd |
G100 |
lård |
nm (e) cf laurd |
G100 |
lârdje |
adj (o) cf laudje |
G100 |
lârdjeû |
nf (o) cf laurdjeû |
G100 |
lårdjeûr |
nf (e) cf laurdjeû |
G100 |
lârme |
nf (o-c) larme |
G100 |
laudje |
adj (o-c) large, ample, syn. (e) plantiveûs; (o-c) généreux, -euse, syn. midone, (e) djènèreûs |
G100 |
lauker |
v (c) cesser, syn. djoker, lachî |
G100 |
laume |
nf (c) miel |
G100 |
laurd |
nm (c) lard |
G100 |
laurdjeû |
nf (o-c) largeur |
G100 |
laver |
v (o-e) cf lâver |
G100 |
lâver |
v (c) laver, syn. r(i)lâver |
G100 |
lâverîye |
nf (c) blanchisserie, syn. blankicherîye, bouwerîye; (c) buanderie, syn. boûwerîye |
G100 |
lawer |
v (e-c) railler, syn. couyoner, (o) bwèser, (e) moker; (e-c) injurier, syn. mautraîtî, (e) akêmer |
G100 |
là-wôt |
nm (o-c) premier étage d’une maison, syn. plantchî |
G100 |
lècê |
nm (e) cramé _, p(i)tit _: petit lait, syn; (c) scramé; (e) cf lacia |
G100 |
lècète |
nf (e) cf lacète |
G100 |
léchî |
v (o) cf lèyî |
G100 |
lèchivon |
nm (c) eau de lessive, syn. savenéye, (e) sameneûre |
G100 |
léd |
adj (o-e) cf laîd |
G100 |
lèd’dimin |
nm (e) cf lèdemwin |
G100 |
lèdemwin |
nm (o-c) lendemain, syn; djoû d’ après |
G100 |
lèdjêr |
adj (o-c) , -e: léger, -ère |
G100 |
lèdjéremint |
adv (o) cf lèdjêremint |
G100 |
lèdjêremint |
adv (c) légèrement |
G100 |
lèdjîr |
adj (e-o) , -e: cf lèdjêr |
G100 |
lèdjîremint |
adv (e) cf lèdjêremint |
G100 |
léhe |
nf (e) cf liche |
G100 |
léheû |
n (e) cf lîjeû |
G100 |
lèpe |
nf lèvre |
G100 |
lére |
v (e) cf lîre |
G100 |
lêre |
nm (c) lierre, syn. rampioûle |
G100 |
lèsse |
adj (o-c) agile, syn. lèsse, subtil, (e) adjèt’, (e) alant |
G100 |
lét |
nm lit, syn. (o) bèdêre |
G100 |
lètchî |
v lécher |
G100 |
leune |
nf (e-o) lune |
G100 |
leup |
nm (o-c) loup |
G100 |
leûp |
nm (e) cf leup |
G100 |
lève |
nf (o) cf lèpe |
G100 |
lèvê |
nm (e) cf livia |
G100 |
lèver |
v lever; si _: se lever, syn. s’ astamper; (c) li _: décamper, syn. biser èvôye, pèter èvôye, pèter au diâle, (o) skiveter; (o) emprunter, syn. èpronter |
G100 |
lèveûre |
nf (e-c) levure, syn. lîdjes, (c) lîyes, (o) djès |
G100 |
lèvéye |
nf (c) chaussée, syn. pavéye, tchausséye, (o) brisè |
G100 |
lèvî |
nm levier, syn. crampe, cro |
G100 |
lèvin |
nm (e) cf louwin |
G100 |
lèyî |
v laisser |
G100 |
liârds |
nm-pl (o-c) argent (sous), syn. caurs, (e) cens’ |
G100 |
libe |
adj (o-c) libre |
G100 |
lîbe |
adj (e) cf libe |
G100 |
liche |
nf (c) chienne |
G100 |
licote |
nf (c) hoquet, syn. hikèt; awè l’ _: avoir le hoquet; syn. hiketer |
G100 |
lîdjes |
nf-pl levure, syn. (c) lîyes, (o) djès |
G100 |
liève |
nm (o) cf lîve |
G100 |
ligne |
nf (o-c) canne à pêche, syn. baguète, vèdje |
G100 |
lignerê |
nm (e) lange, syn. fachète, lagne, (o) pichaud |
G100 |
lignèye |
nf (e) cf lignîye |
G100 |
lignî |
v (e-c) viser, syn. (o) aguignî, (o) alignî |
G100 |
lignîye |
nf (o-c) descendance |
G100 |
lîjeû |
n (o-c) , -se: lecteur, -trice |
G100 |
limèrô |
nm (o) cf numèrô |
G100 |
lin.ne |
nf laine |
G100 |
linçoû |
nm drap de lit |
G100 |
lindi |
nm (o) cf londi |
G100 |
lindje |
nm (o-c) linge, syn. (e) lindje |
G100 |
lingadje |
nm (e-c) (langage) langue |
G100 |
linwe |
nf (organe) langue; (c) fé aler s’ _: jaser, syn. djâser |
G100 |
lîre |
v (o-c) lire |
G100 |
lisêre |
nf (c) luzerne |
G100 |
lisèrne |
nf (o) cf lisêre |
G100 |
lisîre |
nf (e) lisière de drap, syn. (c) cinsori |
G100 |
lisse |
adj lisse |
G100 |
lit |
nm (o) cf lét |
G100 |
lîtche |
nf (o) cf liche |
G100 |
lîve 1 |
nm lièvre |
G100 |
lîve 2 |
nm livre |
G100 |
livia |
nm (o-c) niveau; (o-c) _ è l’ sôcièté, di vikadje : standing |
G100 |
liyes |
nf-pl (o) cf lîyes |
G100 |
lîyes |
nf-pl (c) levure, syn. lîdjes, (o) djès |
G100 |
locataîre |
n (c) locataire, syn. louweû |
G100 |
locatére |
n (o) cf locataîre |
G100 |
locatêre |
n (e) cf locataîre |
G100 |
loce |
nf (e-c) (ustensile) louche |
G100 |
locèt |
nm (c) bêche, syn. (e) påle |
G100 |
locèye |
nf (e) cf locîye |
G100 |
locîye |
nf (c) (contenu) louche |
G100 |
lodjemint |
nm logement, syn. lodjis’ |
G100 |
lodjî |
v loger |
G100 |
lodjis’ |
nm (e-c) logement, syn. lodjemint |
G100 |
loke |
nf |
G100 |
loke |
nf |
G100 |
loke |
nf (o-c) chiffon, syn. clikote; (o-c) torchon, syn. lagnèt, (c) twârtchon, (e) drap d’ mohone, (o) r’loketwè; (o-c)_ (a r’loketer): serpillière, syn. (e) drap d’ mohone, (o) r’loketwè; (o-c) _s: habits, vêtements, syn. abîyemints, moussemints, moussûres; (o-c) _s: loques, syn. clikotes, gobîyes, (o) bisoûyes |
G100 |
loketî |
n (o-c) chiffonnier, syn. gobieû, (o-c) mârtchand d’ lokes, (e) martchand d’ clikotes |
G100 |
lolau |
adj (o) niais, -e, syn. daudé, nanôye, (o) bèyaud, (o) nanas’, (e) bâbau, (e) bènèt |
G100 |
lomer |
v (o-c) nommer |
G100 |
lon |
adv (c) aler lon à one saquî (ça lî va lon), (o) daler lon à ‘ne saquî (ça m’ va lon): être affecté, -e |
G100 |
lon |
adv loin |
G100 |
londi |
nm (e-c) lundi |
G100 |
londjin |
adj (e-c) , -in.ne (/ (o) -ène): lent, -e |
G100 |
londjiner |
v (e-c) (tarder) traîner, syn. loûsener, trin.ner, trôyener |
G100 |
long |
adj , longue: long, longue |
G100 |
longou |
adj (e) , -owe: allongé, -e |
G100 |
longtimps |
adv longtemps |
G100 |
longu |
adj (o-c) , -ûwe: allongé, -e, syn. alondjî, stindu |
G100 |
lotchèt |
nm mèche de cheveux, syn. mètche, (e) lotchète, (o) witche |
G100 |
lotchète |
nf (e) mèche de cheveux, syn. lotchèt, mètche, (o) witche |
G100 |
lote |
nf (e-c) loutre |
G100 |
loucèt |
nm (o) cf locèt |
G100 |
loucîye |
nf (o) cf locîye |
G100 |
loufe |
nf (e) moue, syn. (o-c) mawe |
G100 |
loûjener |
v (c) flâner, syn. baloûjî, balziner, d(i)mèrer, (e) cotî, (o) barlôrer, (o) bèrzouyî |
G100 |
loukeûre |
nf (e) regard, syn. côp d’ ouy, (c) ouyâde |
G100 |
loukî |
v (e) regarder, syn. raviser, r(i)waîtî; (e) observer, syn. lumer, raviser, rawaîtî, waîtî d’ asto, (o) guignî; (e) _ à: avoir soin de, syn. r(i)waîtî à, awè sogne di, (e) loukî à; (e) _ à: surveiller, syn. , syn. survèyî, waîtî à; |
G100 |
louloûrd |
adj (o) lourdaud, syn. loûrd |
G100 |
loumèdje |
nm (e) cf lumadje |
G100 |
loumer |
v (e) cf lomer |
G100 |
loûrd |
adj (o-c), loûde (/ (e) , loûre): lourdaud, -e |
G100 |
loûsenârd |
adj (o) , -e: lent, -e, syn. (e-c) londjin; (o) , -e: sournois, -e, syn. cové, soûrnwès |
G100 |
loûsener |
v (o) (tarder) traîner, syn. londjiner, trin.ner, trôyener |
G100 |
loute |
nf (o) cf lote |
G100 |
louwer |
v (c-e) louer |
G100 |
louweû |
n (c) locataire, syn. locataîre |
G100 |
louwin |
nm (c) levain |
G100 |
loyén |
nm (o) cf loyin |
G100 |
loyeûre |
nf (e) lien, syn. loyin |
G100 |
loyî |
v lier, syn. aloyî |
G100 |
loyin |
nm (e-c) lien; (c) relation (choses), cf rapôrt |
G100 |
lûhant |
adj (e) cf lûjant |
G100 |
lûja |
nm (o) cercueil, syn. vacha |
G100 |
lûjant |
adj (o-c) , -e: luisant, -e, brillant, -e, syn. r(i)glatichant, r(i)lûjant, (o) lumiant |
G100 |
lumadje |
nm (c) éclairage |
G100 |
lumâdje |
nm (o) cf lumadje |
G100 |
lumecinadje |
nm (c) lenteur |
G100 |
lumecinâdje |
nm (o) cf lumecinadje |
G100 |
lumecinèdje |
nm (e) cf lumecinadje |
G100 |
lumeçon |
nm limace |
G100 |
lume-goyèt |
nm (c) ver luisant, syn. viêr-goyèt, (e) mohète di sint Tch’han, (e) mohe à feû, (o) viêr lûjant |
G100 |
lumer |
v (o-c) éclairer; (o-c) observer, syn. raviser, rawaîtî, waîtî d’ asto, (o) guignî, (e) loukî |
G100 |
lumiant |
adj (o) , -e: brillant, -e, syn. r(i)glatichant, r(i)lûjant, (o) lûjant |
G100 |
lune |
nf (c) cf leune |
G100 |
lûre |
v luire, syn. r(i)lûre |
G100 |
lurson |
nm (e) cf nièrson |
G100 |
lusêre |
nf (e) cf lisêre |
G100 |
lussier |
nm (o) cf uchî |
G100 |
lute |
nf (o) cf lûte |
G100 |
lûte |
nf (e-c) (combat) lutte |
G100 |
luver |
v (o) cf lèver |
G100 |
luwer |
v (o-c) cf louwer |
G100 |
luwin |
nm (o) cf louwin |
G100 |
lwagne |
adj (o-c) stupide, syn. bièsse |
G100 |
lwagnerîye |
nf (o-c) sottise, syn. bièstrîye, soterîye |
G100 |
lwè |
nf loi; _ d’ bâse: constitution |
G100 |
lwègne |
adj (e) cf lwagne |
G100 |
lwègnerèye |
nf (e) cf lwagnerîye |
G100 |
lwèyâl |
adj (o-c) , -e: loyal, -e |
G100 |
lwèyål |
adj (e) cf lwèyâl |
G100 |